Przestawienie czasu na zimowy. Jak zmiana czasu wpływa na zdrowie?

Kiedy nastąpi koniec ze zmianą czasu? To pytanie zadaje sobie każdy, u kogo przesunięcie zegarka wywołuje zaburzenia snu, zmęczenie, problemy z koncentracją. Dla niektórych ludzi rozróżnienie na czas letni i zimowy może nie mieć żadnego znaczenia, ale inni odczuwają je bardzo dotkliwie. A zatem, jak zmiana czasu wpływa na zdrowie? I co zrobić, aby pomóc organizmowi przyzwyczaić się do nowej sytuacji?

Kiedy zmieniamy czas z letniego na zimowy?

Przestawienie czasu na zimowy odbywa się zawsze jesienią, a dokładnie końcem października. Zegarki cofamy w ostatni weekend miesiąca, czyli w tym roku w nocy z 24 na 25 października 2020, przesuwając je z godziny 3:00 na 2:00. Nowy czas obowiązuje do końca marca, kiedy to ponownie wraca czas letni.

Zmiana na czas zimowy, a potem letni budzi kontrowersje od wielu lat. Ma to związek z faktem, że zegara biologicznego nie da się przestawić z dnia na dzień, a jego rozregulowanie może powodować problemy ze zdrowiem. Najczęściej objawia się uczuciem zmęczenia i ogólnym obniżeniem nastroju.

Zmiana czasu – historia

Wprowadzenie zmiany czasu to posunięcie, którego głównym celem było jak najbardziej efektywne wykorzystanie energii słonecznej. Zmiana trybu życia miała w efekcie generować mniejsze zużycie energii elektrycznej, choć kiedy pojawiały się pierwsze rozważania w tej kwestii mówiono raczej o mniejszym zużyciu świec.

Zmianę czasu na letni jako pierwsi wprowadzili Niemcy. Jej pomysłodawcą był jednak Benjamin Franklin, który postulował za porannym wstawaniem o wcześniejszych porach. Proponowaną zmianę na pieniądze przeliczył Brytyjczyk – William Willett, który w zmianie czasu dopatrzył się sposobu na naprawdę duże oszczędności. W Polsce na stałe czas letni zadomowił się od 1977 r. Można powiedzieć, że Polacy dość długo wstrzymywali się przed wprowadzeniem konieczności przesuwania zegarków, ponieważ pierwsza zmiana czasu miała miejsce już w 1917 r. Obecnie czas letni stosuje się w ponad 70 państwach.

Zmiana czasu – jak wpływa na zdrowie?

Każdy człowiek ma swój własny rytm biologiczny tzw. biorytm, według którego funkcjonuje cały organizm. Zgodnie z wewnętrznym zegarem regulowane jest m.in. wydzielanie hormonów czy funkcjonowanie nerek.

Konsekwencje zdrowotne odczuwane w związku z przestawieniem czasu na zimowy są podobne do zjawiska zespołu nagłej zmiany czasowej. Doświadczają go osoby przemieszczające się pomiędzy różnymi strefami czasowymi podczas podróży lotniczych. Wiele nieprzyjemnych dolegliwości może wywołać zmiana czasu. Jak wpływa na zdrowie?

Objawy związane ze zmianą czasu to m.in.:

• zaburzenia snu
• zmęczenie i wyczerpanie
• wahania tętna
• nastroje depresyjne
• drażliwość
• zmniejszona wydajność
• słaba koncentracja
• utrata apetytu
• problemy trawienne.

Nie każdy odczuje zmianę czasu. U niektórych osób zegar biologiczny z dużą łatwością samodzielnie się przestawia. Inni poczują się dobrze dopiero, gdy ich biorytm zostanie uregulowany. Proces takiej adaptacji trwa zazwyczaj od 7 do 14 dni. Przestawienie zegarków szczególnie dotkliwie odczuwają osoby cierpiące na zaburzenia snu i bezsenność, a także dzieci.

Zmiana na czas zimowy a dzieci

Statystycznie rzecz biorąc młodzież i dorośli w wieku od 14 do 29 lat najmniej cierpią z powodu różnicy czasu. Zmiana ta jest znacznie bardziej dotkliwa dla niemowląt i małych dzieci. Ma to związek z faktem, że niemowlęta i dzieci funkcjonują w oparciu o ustalony harmonogram dnia: mają stałe godziny posiłków i snu, co łatwo zakłócić. W związku z rozregulowaniem codziennego trybu funkcjonowania mogą dokuczać im mdłości, uczucie ciągłego zmęczenia, problemy ze snem.

Jak poradzić sobie ze zmianą czasu u najmłodszych? Warto pamiętać, że im młodsze dziecko tym trudniej mu przystosować się do zmian w trybie dnia. Przestawianie zegara warto więc rozpocząć już kilka dni wcześniej, cofając go np. o 10 minut każdego dnia. Codzienne pory jedzenia czy snu będą wtedy regulowane małymi krokami.

Przestawienie czasu na zimowy – jak wpływa na sen?

Po zmianie czasu na zimowy możemy pospać sobie dłużej, ale tylko w teorii. W rzeczywistości wcale nie zyskujemy więcej energii, a wręcz przeciwnie często czujemy się jeszcze bardziej zmęczeni. W związku z przestawieniem czasu na zimowy, rozregulowaniu ulegają pory wydzielania się hormonów takich jak kortyzol i melanina, które dodają energii i wprowadzają w stan relaksu. Jesienią najczęściej zaczynamy odczuwać zmęczenie już popołudniami. Następuje także obniżenie jakości snu, w trakcie którego często się przebudzamy lub wcale nie możemy usnąć. Wiosną z kolei zwykle brakuje nam energii rano. Zmiana na czas letni jest w szczególności uciążliwa dla osób z chronotypem sowy, które późno chodzą spać i rano wolą dłużej przebywać w pościeli.

Powodowane zmianą czasu problemy ze snem wiele osób próbuje rozwiązać połykając rosnące ilości tabletek nasennych. To niebezpieczne, ponieważ łatwo można się od nich uzależnić!

Jak poradzić sobie ze zmianą czasu?

• Zmiany proponowane dzieciom mogą wprowadzić także dorośli. Zacznij więc modyfikować swój codzienny rytm dnia już na około tydzień wcześniej. Organizm z pewnością lepiej zareaguje na zmianę, jeśli będzie ona przebiegać stopniowo.
• Postaraj się, aby Twój ostatni posiłek był lekkostrawny. Obfita i tłusta kolacja może nasilać problemy ze snem.
• Zadbaj o wieczorne odprężenie: gorąca kąpiel, spokojna muzyka czy relaksujący film będą dobrym wyborem.
• Popularne liczenie owiec przed snem to nie tylko dziecięca zabawa. Przetestuj różne techniki relaksacyjne i wybierz tę, która najszybciej pozwala Ci się wieczorem uspokoić i pomaga zapaść w sen.
• Kofeina działa pobudzająco, co nie ułatwia zasypiania. Zrezygnuj nie tylko z popołudniowej kawy, ale także na przykład coca-coli.
• Przewietrz sypialnię i/lub wyjdź na spacer. Zrezygnuj jednak z wieczornej aktywności fizycznej, która może sprawić, że sen nie przyjdzie tak łatwo.
• Odłóż smartfon na bok, ponieważ korzystanie z niego przed snem może nasilać problemy z bezsennością.
• Nie myśl usilnie o tym, że nie możesz zasnąć. Lepiej przywołaj jakieś miłe wspomnienie lub pomyśl o tym, co sprawi Ci przyjemność.
• Jeśli miewasz problemy ze snem spróbuj wspomóc swój organizm, stosując łagodne preparaty na sen na bazie naturalnych substancji. Pamiętaj, że od leków nasennych można się uzależnić, dlatego nie stosuj ich w nadmiarze, a w razie wątpliwości zasięgnij opinii lekarza.
• Zgłoś się do lekarza także wtedy, jeśli problemy ze snem i bezsenność nie mijają, a Tobie coraz częściej brakuje energii.

Czy zmiana czasu na zimowy wpływa na przyjmowanie leków?

W związku ze zmianą czasu mogą zrodzić się pytania dotyczące leków przyjmowanych w określonych odstępach czasowych. Czy wraz ze zmianą czasu na zimowy należy również godzinę później sięgnąć po lek? Nie jest to konieczne. Zarówno w przypadku antykoncepcji hormonalnej jak i innych leków stosowanych o stałych porach jedna godzina różnicy nie będzie miała znaczenia.

Koniec ze zmianą czasu – kiedy nastąpi?

Przeprowadzone w 2019 r. badania pokazały, że większość Polaków wolałaby zrezygnować z przestawiania zegarków w trakcie roku. Przemawia za tym zarówno fakt jak zmiana czasu wpływa na zdrowie, jak i dalekosiężne skutki tego zjawiska.

Mówi się o tym, że w związku ze zmianą czasu:

• wzrasta częstotliwość wizyt u lekarza
• zwiększa się spożycie środków nasennych i przeciwdepresyjnych
• rośnie liczba wypadków drogowych powodowanych zmęczeniem
• rośnie wskaźnik samobójstw
• częstość zawału serca wzrasta w ciągu pierwszych trzech dni po przesunięciu zegara.

Rewolucja w tym temacie nastąpiła w 2019 r. kiedy to Parlament Europejski większością głosów opowiedział się za zniesieniem zmian czasu w krajach członkowskich. Zdecydowano wówczas, że koniec ze zmianą czasu miałby nastąpić w 2021 r.

• olimp forsen forte • nervomix forte • intractum melissae phytopharm • dobry sen forte • baldivian noc