Kwas alfa linolenowy – właściwości, zastosowanie i źródła
Kwas alfa linolenowy – co to jest?
Kwas alfa linolenowy (ALA) jest prekursorem kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA) i należy do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Organizm nie potrafi go sam wytworzyć, dlatego jest dostarczany wraz z pożywieniem lub za pomocą odpowiedniej suplementacji. Sama dieta bogata w kwas ALA może okazać się niewystarczająca, ponieważ w ustroju około 5% kwasu alfa linolenowego przechodzi biotransformację do kwasu eikozapentaenowego (EPA, eicosapentaenoic acid) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA, docozahexaenoic acid), reszta jest wykorzystana na potrzeby energetyczne.
Kwas tłuszczowy ALA jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju człowieka, dlatego zaliczany jest do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). ALA jest silnym przeciwutleniaczem, który może nie tylko zapobiegać oksydacji kwasów tłuszczowych, ale także wykazywać synergię z DHA i EPA poprzez hamowanie stresu oksydacyjnego.
Kwas ALA właściwości
Kwas alfa liponowy wymiata wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia się skóry i zwiększają ryzyko wystąpienia schorzeń dermatologicznych. Wolnym rodnikom sprzyja długotrwały stres, wysoko przetworzona dieta, nieodpowiedni styl życia, zanieczyszczone powietrze i smog. Wymienione składowe mogą przyczynić się do pojawienia się depresji, nadciśnienia, miażdżycy, a nawet nowotworów.
Kwasy omega 3, w tym również omawiane ALA wspierają nasz układ nerwowy i mają wpływ na rozwój i funkcjonowanie mózgu. Poprawiają również nasze zdolności poznawcze i intelektualne, a także procesy widzenia, do tego sprzyjają redukcji stanów zapalnych.
Naukowcy są zdania, że kwasy tłuszczowe omega-3 mogą mieć wpływ między innymi na:
- zminimalizowanie ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych
- zmniejszenie zakrzepów krwi
- utrzymanie odpowiedniego poziomu cholesterolu we krwi
- prawidłowy wzrost i rozwój dzieci
- profilaktykę udaru mózgu i chorób autoimmunologicznych
Nicolas Blondeau — Dyrektor do spraw badań w CNRS uważa, że ALA kwas może być potencjalnym nutraceutykiem, czyli substancją, która łączy w sobie wartość odżywczą i działanie farmaceutyczne.
Kwas alfa linolenowy źródła
Cennym źródłem kwasu alfa linolenowego (ALA) w diecie są oleje, zielone części roślin jadalnych, niektóre orzechy i nasiona roślin strączkowych.
Zawartość kwasu ALA w 100 gramach produktu:
- olej lniany – 59,20 gramów
- olej rzepakowy tłoczony na zimno – 9,91 gramów
- olej rzepakowy – 8,07 gramów
- olej sojowy – 6,79 gramów
- olej z zarodków pszennych – 5,45 gramów
- margaryny – 1,16 ÷ 2,50 gramów
- nasiona lnu – 16,60 gramów
- soja w postaci suchych nasion – 1,49 gramów
- orzechy włoskie – 6,57 gramów
- szczypiorek – 0,35 grama
- soczewica czerwona w postaci suchych nasion – 0,27 grama</li
Dzienne zapotrzebowanie na kwas alfa linolenowy (ALA)
Dobrze zbilansowane dieta powinna zawierać około 4,5 g kwasów linolowych (LA) i 1 g kwasu alfa linolenowego (ALA). Istotne jest, aby zachować w swoich posiłkach właściwy stosunek ilości obu tych kwasów.
Kwas alfa liponowy jest częstym składnikiem suplementów diety o właściwościach przeciwstarzeniowych czy wspierających pracę serca. Należy jednak pamiętać, że przyjmowanie takich preparatów, powinno być poprzedzone konsultacją ze specjalistą, który zna historię naszych chorób i wie, jakie suplementy i leki aktualnie zażywamy, również te bez recepty.
Źródła:
A. Kumar Tripathi, A. Kumar Ray, S. Kumar Mishra „Molecular and Therapeutic Insights of Alpha-Lipoic Acid as a Potential Molecule for Disease Prevention”, Springer Link, https://link.springer.com/article/10.1007/s43450-023-00370-1, [Dostęp dn. 13-02-2024 r.]
„Alpha-Linolenic Acid (Ala) – Uses, Side Effects, and More”, Web Med, https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1035/alpha-linolenic-acid, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]/p>
A.Pluta , J. Manitius, „Znaczenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek” Via Medica Jurnals, Forum Nefrologiczne 2013, tom 6, nr 1, 43–47 ttps://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/download/33885/24876, Dostęp dn. 13-02-2024 r.]
B. Dżumag, „Połączenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasu alfa-liponowego (Liponerv®) w łagodnych zaburzeniach poznawczych”, Via medica, https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/download/55336/42345, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]
H. Kunachowicz, B. Przygoda, I. Nadolna, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/TABELE-WARTOSCI-ODZYWCZEJ_OPIS_OKLADKA_WERSJA-PELNA_26032021.pdf, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]
K. Walkiewicz , K. Janion, M. Gętek-Paszek, „Rola kwasów linolowego i α-linolenowego oraz ich metabolitów w utrzymywaniu przewlekłego stanu zapalnego i rozwoju raka jelita grubego”, Repozytorium Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Polska Platforma Medyczna, https://ppm.sum.edu.pl/info/article/SUM1b5f55471e5b4bbb8b13b51abbcf2209/, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]/p>
„Kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 w chorobach układu krążenia” , Po dyplomie, Przedruj z The New England Jurnal of Medicine, https://podyplomie.pl/kardiologia/08866,kwasy-tluszczowe-z-grupy-omega-3-w-chorobach-ukladu-krazenia, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]
M. Białek, J. Rutkowska, „Znaczenie kwasu γ-linolenowego w profilaktyce i terapii”, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, https://phmd.pl/api/files/view/116369.pdf, 2015; 69: 892-904, [Dostęp dn. 13-02-2024 r.]
M. Jarosz, E. Rychlik,K. Stoś, „Normy żywienia dla populacji Polski”, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia-2017125.pdf, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]
N. Blondeau, R. H. Lipsky,3 M. Bourourou, „Alpha-Linolenic Acid: An Omega-3 Fatty Acid with Neuroprotective Properties—Ready for Use in the Stroke Clinic?”, Hindawi Publishing Corporation BioMed Research International Article ID 519830 , https://www.researchgate.net/publication/269406363_Alpha-Linolenic_Acid_An_Omega-3_Fatty_Acid_with_Neuroprotective_Properties-Ready_for_Use_in_the_Stroke_Clinic/link/548aec380cf214269f1d90fc/download?_tp=eyJjb250ZXh0Ijp7ImZpcnN0UGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIiwicGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIn19, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]
