źródła karotenoidów

Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty. W jaki sposób wpływają na organizm?

,

źródła karotenoidów

Wspierają zdrowie oczu, chronią przed zaburzeniami w funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego oraz chorobami nowotworowymi. Wzmacniają układ odpornościowy i mają wpływ na kondycję skóry. Działanie prozdrowotne karotenoidów warunkują przede wszystkim ich właściwości przeciwutleniające. Czym są i jakie pełnią funkcje w organizmie?

Karotenoidy – właściwości prozdrowotne

W świecie roślin i zwierząt karotenoidy występują w roli naturalnego barwnika, który odpowiada za kolor m.in. marchwi czy dyni. Ze względu na budowę dzieli się je na karoteny – cząsteczki pozbawione atomów tlenu oraz ksantofile – zbudowane z wodoru, węgla i tlenu. Jednym z najbardziej znanych karotenoidów jest beta-karoten będący prekursorem witaminy A, która przeciwdziała chorobom siatkówki oka. Do szerokiej grupy karotenoidów zalicza się również substancje takie jak likopen, luteina, zeaksantyna czy alfa-karoten.

Dzięki zdolności do neutralizowania wolnych rodników karotenoidy pełnią funkcje ochronne, zapobiegają występowaniu zjawiska stresu oksydacyjnego i przynoszą szereg korzyści zarówno dla wyglądu skóry, jak i funkcjonowania całego organizmu. Wolne rodniki to atomy pozbawione parzystej liczby elektronów, które w ich poszukiwaniu mogą uszkadzać komórki organizmu. Dla zdrowia najkorzystniejszy jest stan równowagi pomiędzy liczbą wolnych rodników a antyoksydantami. Czynniki takie jak stres, zanieczyszczenia powietrza, światło słoneczne czy używki potęgują jednak ilość tych pierwszych. Dlatego tak ważne jest dostarczane organizmowi substancji o działaniu przeciwutleniającym.

Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty chronią organizm przed chorobami do których rozwoju prowadzić może nadmierna aktywność wolnych rodników. Należą do nich m.in. miażdżyca, cukrzyca, choroba Alzheimera czy choroby nowotworowe. Pozytywnie wpływają także na stan skóry, przeciwdziałając jej wiotczeniu czy pojawianiu się przedwczesnych oznak starzenia.

 

karotenoidy w żywności

Karotenoidy w żywności

Produkty bogate w karotenoidy z łatwością można rozpoznać po kolorze. Naturalny barwnik roślinny występuje w warzywach i owocach, które wyróżnia intensywnie pomarańczowa, żółta lub czerwona barwa. I tak karotenoidy w żywności znajdują się przede wszystkim w: marchwi, morelach, batatach, pomidorach czy dyni. Obecne są ponadto m.in. w jarmużu, szpinaku czy natce pietruszki. Przygotowując posiłki bogate w karotenoidy warto mieć na uwadze, że są to składniki odżywcze dobrze rozpuszczalne w tłuszczach i to właściwe w ich towarzystwie warto je spożywać.

Pełnowartościowa i dobrze zbilansowana dieta jest najlepszym źródłem tych cennych substancji każdego dnia. Czasem jednak okresowo zwiększa się zawartość karotenoidów w żywności, aby na przykład przygotować skórę do opalania. Na około dwa tygodnie przed wakacjami zaleca się przyjmowanie zwiększonych dawek beta-karotenu. Jego działanie w naturalny sposób stymuluje produkcję melaniny, a skóra staje się bardziej odporna na działanie promieni słonecznych. Przyciemnia też kolor skóry, która jeszcze przed opalaniem zaczyna wyglądać na muśniętą słońcem i szybciej osiąga intensywny kolor opalenizny. Cenną substancją w trakcie częstych wizyt na słońcu jest również likopen, który zapobiega oparzeniom słonecznym oraz przeciwdziała powstawaniu zmarszczek, wiotczeniu skóry i innym niekorzystnym objawom fotostarzenia się skóry. Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty pomagają ponadto neutralizować nadmiar wolnych rodników, któremu sprzyja m.in. nadmierna ekspozycja ciała na promieniowanie UV.