Inhibitory pompy protonowej – leki na problemy żołądkowe i nie tylko
Co to są inhibitory pompy protonowej?
Są to powszechnie znane nam leki zmniejszające produkcję kwasu żołądkowego. Działanie wykazują poprzez blokowanie enzymu odpowiedzialnego za wydzielanie kwasu – ATPazy wodorowo-potasowej. Enzym ten nazywany jest właśnie pompą protonową. Poprzez jego blokowanie, leki zmniejszają ilość wydzielanych do soku jonów wodoru, co z kolei prowadzi do obniżenia się kwasowości środowiska żołądka.
Preparaty zawierające inhibitory pompy protonowej zalecane są pacjentom w takich schorzeniach, jak: choroba refluksowa przełyku, w której łagodzą zgagę, czy w chorobie wrzodowej, gdzie wspomagają proces gojenia wrzodów żołądka i dwunastnicy. Nie tylko zmniejszają typowe dolegliwości dyskomfortu: pieczenie, ból i suchość, ale w przypadku refluksu wspomagają leczenie owrzodzeń i nadżerek. Mogą być zalecane zarówno w kuracjach długo jak i krótkoterminowych, np. przez miesiąc. Przyjmowane są na czczo lub o określonej godzinie przed posiłkami.
Inhibitory pompy protonowej, chociaż uważane są za ogólnie bezpieczne, mogą wchodzić w interakcje z różnymi lekami. Należą do nich przede wszystkim farmaceutyki rozrzedzające krew, takie jak klopidogrel i warfaryna. Uwagę do ewentualnych interakcji powinny również przywiązywać osoby przyjmujące leki antyretrowirusowe. Z uwagi na obniżoną kwasowość żołądka, leki z obu tych grup mogą się wchłaniać w mniejszym stopniu, co niestety stanowi pewne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.
IPP zostały po raz pierwszy wprowadzone na rynek w latach 80. XX wieku, a pierwszym tego typu lekiem był omeprazol, do dzisiaj szeroko dostępny bez recepty preparat. Najpopularniejszych należą omeprazol i pantoprazol.
Inhibitory pompy protonowej – długotrwałe stosowanie
Przy długotrwałym stosowaniu, u pacjentów przyjmujących IPP może dojść do poważnych niedoborów niektórych witamin oraz minerałów, w tym kobalaminy (B12) czy magnezu. Zaleca się więc monitorowanie tego stanu i takie dopasowanie diety do przyjmowanych leków, by te niedobory uzupełnić albo suplementować.
Osoby długotrwale przyjmujące IPP powinny również pamiętać, że nadkwasowość żołądka i stany zdrowotne, które się z nią wiążą, mogą występować samodzielnie lub być objawem głębiej zakorzenionego problemu. Dlatego, o ile pomogą one w obniżaniu kwasowości żołądka, a więc poprawią komfort codziennego funkcjonowania, nie wyleczą one faktycznego problemu, np. przewlekłego stresu, niewłaściwej diety czy bakterii powodującej występowanie wrzodów.
Inhibitory pompy protonowej nowej generacji
Pomimo swojej ogólnej skuteczności i bezpiecznego profilu, u wielu pacjentów objawy wracają. Może to być spowodowane zbyt krótkim czasem przyjmowania leku, ale również faktem, że leki starszej generacji mają stosunkowo krótki okres półtrwania w surowicy, przez co ich działanie się z czasem po prostu osłabia. W związku z tym potrzeba wynalezienia inhibitorów, które będą jeszcze skuteczniejsze. Tak właśnie jest w przypadku preparatów nowej generacji. Charakteryzują się one dłuższym wydzielaniem substancji leczniczej, podwójnym wydzielaniem w zależności od wskaźnika pH żołądka, a także bardziej efektywnym wchłanianiem. Takim preparatem jest dekslanzoprazol, czyli nowa forma jednego z tradycyjnych IPP, który dodatkowo nie musi być przyjmowany przed posiłkiem.
Leki nowej generacji zalecane są przede wszystkim pacjentom, którzy odczuwają uciążliwe objawy w nocy, u osób z dużymi nadżerkami w przełyku, a także tym, u których leczenie tradycyjnymi IPP okazało się nieskuteczne.
Inhibitory pompy protonowej – bez recepty czy z przepisu lekarza?
Inhibitory pompy protonowej dostępne są na rynku zarówno w formie bez recepty jak i z przepisu lekarza. O doborze właściwego preparatu powinien zadecydować lekarz po wykonaniu dokładnego wywiadu medycznego oraz przeprowadzeniu oceny ewentualnych interakcji lekowych. Warto również pamiętać, że długotrwałe stosowanie jakichkolwiek leków powinno odbywać się wyłącznie na wyraźne wskazanie specjalisty. Ponadto, naukowcy są zdania, że przyjmowanie IPP przez długi czas w nieodpowiedniej dawce oraz razem z innymi medykamentami może zwiększać ryzyko chorób i incydentów sercowo-naczyniowych, dlatego ewaluacji stosunku korzyści do ryzyka powinien dokonać lekarz.
Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.
