Maść arnikowa zastosowanie – na co pomaga?
Arnika – gdzie rośnie?
Pierwsze wzmianki o arnice pojawiały się już w starożytności, ale w lecznictwie nabrała znaczenia dopiero pod koniec XVI wieku. Sto lat później była już dostępna w aptekach. W produktach leczniczych najczęściej można spotkać dwa rodzaje arniki, poniżej wyjaśniamy jakie.
Arnika górska
Arnica montana L. pochodzi z terenów stepowych Ameryki Północnej. W Polsce Arnika górska jest rośliną objętą ochroną i sporadycznie można ją spotkać w Sudetach i Bieszczadach. Najchętniej rośnie na porębach, polankach i skrajach lasów. Preferuje stanowiska o wilgotnym podłożu i kwaśnym odczynie. Roślina jest zagrożona wyginięciem, dlatego surowiec zielarski najczęściej pochodzi z upraw.
Arnika łąkowa
Arnica chamissonis L. jest blisko spokrewniona z arniką górską, obie rośliny wykazują podobne właściwości prozdrowotne. Arnika łąkowa również pochodzi z Ameryki Północnej, ale można ją też spotkać w zachodniej części Stanów Zjednoczonych i Kanady. Najczęściej rośnie w skalistym i wilgotnym terenie. Roślina nie jest typowa dla naszego klimatu, dlatego nie występuje dziko w Polsce.
Maść arnikowa – skład
Składnikiem aktywnym w maści arnikowej jest ekstrakt z kwiatostanu arniki łąkowej Arnica chamissonis L., rzadziej z arniki górskiej. Ekstrahentem jest wazelina biała, która zapewnia odpowiednie nawilżenie i aplikacje produktu.
Maść arnikowa właściwości
Arnika swoje właściwości terapeutyczne zawdzięcza przede wszystkim laktonom seskwiterpenowym — głównie helenalinie i octanowi 11α, które działają przeciwzapalnie i mogą redukować uczucie bólu. Kwercetyna jest silnym antyoksydantem, który wspiera kondycję naczyń krwionośnych i może zmniejszać podatność na siniaki. Kemferol wykazuje również właściwości przeciwzapalne i przyspiesza gojenie się siniaków. Izoramnetyna wspiera leczenie stanów zapalnych skóry i neutralizuje wolne rodniki.
Maść arnikowa — na co pomaga?
Maść z arniki może być pomocna podczas leczenia urazów, zwichnięć oraz stłuczeń. Preparat wzmacnia naczynia włosowate, zmniejsza opuchliznę i bolesność powstałą w wyniku kontuzji lub nadmiernego wysiłku fizycznego. Maść arnikowa przyspiesza gojenie się drobnych ran, redukuje siniaki i wspiera regeneracje tkanki. Produkt może też być stosowany pomocniczo po ukąszeniu przez owady lub podczas zwalczania objawów reumatyzmu.
Maść arnikowa na siniaki i obrzęki
Maść arnikowa jest jednym z najskuteczniejszych preparatów na siniaki i obrzęki, powstałe w wyniku stłuczeń i zwichnięć. Przyspiesza wchłanianie wysięku, wybroczyn i krwiaków oraz zmniejsza obrzęki. Do tego wykazuje silne działanie antyzapalne, pobudza mikrokrążenie krwi w skórze i zapobiega zakrzepom. Arnika pomaga obniżyć reakcję zapalną w miejscu urazu.
Maść arnikowa na naczynka
Arnika może teoretycznie pozytywnie wpłynąć na naczynka poprzez złagodzenie stanu zapalnego i poprawę krążenia. Na ten moment brakuje jednak badań naukowych potwierdzających jej skuteczność w omawianym obszarze. Do likwidacji drobnych, powierzchownych żyłek widocznych na powierzchni skóry zaleca się stosowanie terapii laserowych oraz specjalistycznych preparatów dobranych przez dermatologów lub innych specjalistów.
Maść arnikowa na żylaki
Żylaki to trwale wydłużone żyły, które mają kręty przebieg i tworzą widoczne wypukłości pod powierzchnią skóry. Maść arnikowa jest często stosowana jako środek łagodzący ból i obrzęki, ale czy można nią smarować żylaki? Niektórzy chorzy odczuwają ulgę po jej zastosowaniu. Jest to związane z jej właściwościami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi. Należy jednak podkreślić, że stosowanie maści arnikowej na żylaki nie jest zaliczane do podstawowych metod ich leczenia. Przed jej zaaplikowaniem należy skonsultować się z lekarzem, który sprawdzi, czy nie wejdzie ona w interakcje z przyjmowanymi przez nas lekami.
Maść arnikowa pod oczy
Główne składniki czynne maści arnikowej, czyli seskwiterpeny laktony, mogą wywołać podrażnienia delikatnej skóry pod oczami. Dodatkowo ciężka formuła maści, nie jest najlepszym rozwiązaniem dla tego obszaru naszej twarzy. Zdajemy sobie sprawę, że sińce pod oczami powstałe na przykład w wyniku nieprzespanej nocy, mogą motywować nas do szukania kosmetycznych rozwiązań. W takiej sytuacji zalecamy produkty, które nie będą obciążać skóry, na przykład lekki żel pod oczy z arniką na sińce i obrzmienia. Innym rozwiązaniem jest regenerujący sen.
Maść arnikowa na usta
Tłusta formuła maści arnikowej oraz duża zawartość nawilżającej wazeliny mogą kusić, aby aplikować ten produkt na usta. Należy jednak zachować daleko posuniętą ostrożność w tym zakresie, ponieważ maść arnikowa zawiera helenalinę, która jest silnie toksyczna dla naszej wątroby i powinna być stosowana zewnętrznie. Dlatego, jeśli mamy tendencję do „zjadania” pomadek, to nie stosujmy w ich miejsce maści arnikowej.
Maść arnikowa na twarz
Niektóre składniki aktywne maści arnikowej mogą drażniąco działać na delikatną skórę twarzy. W związku z tym, do pielęgnacji cery lepiej wybierać produkty, które są dedykowane do tego celu. Do twarzy najlepiej sprawdzą się krem lub żel arnikowy, które pozwalają na głębszą penetrację składników aktywnych.
Maść arnikowa na zmarszczki
Nie jest udowodnione naukowo, że arnika wygładza zmarszczki. Do tego tłusta konsystencja maści, nie będzie działać dogłębnie na skórę. W związku z tym do pielęgnacji cery z pierwszymi oznakami starzenia lepiej wybrać dedykowane produkty, na przykład z retinolem czy witaminą C w składzie.
Maść arnikowa na trądzik
Zmiany trądzikowe oraz wypryski można miejscowo posmarować maścią arnikową. Jest to związane z jej właściwościami przeciwbakteryjnymi i przeciwzapalnymi. Zalecamy jednak, aby to było doraźne rozwiązanie, ponieważ niektóre składniki aktywne maści mogą zadziałać drażniąco na skórę. W takiej sytuacji najbezpieczniej skorzystać z produktów dedykowanych do cery trądzikowej. A najlepiej skonsultować się ze specjalistą, który dobierze kosmetyki pielęgnacyjne pod aktualny stan naszej cery.
Maść arnikowa na blizny
Maść z arniką nie jest polecana do stosowania na blizny, zwłaszcza powstałe w wyniku ran szytych. W procesie gojenia się blizny i jej pielęgnacji najczęściej używa się silikonowe preparaty. Maść arnikowa natomiast jest zalecana do leczenia siniaków i obrzęków.
Maść arnikowa na opryszczkę
Do leczenia opryszczki stosuje się preparaty i leki przeciwwirusowe. Arnika jest stosowana głównie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe w przypadku siniaków, obrzęków i bólu mięśni. Natomiast nie ma właściwości antywirusowych, które są niezbędne w zwalczaniu opryszczki, wywoływanej przez wirusy Herpes simplex.
Maść arnikowa — kiedy stosować?
Produkt ma postać maści i powinien być używany miejscowo na skórę, najlepiej w przypadku stłuczeń, siniaków, delikatnych urazów i ukąszeń przez owady. Przed użyciem należy zapoznać się z jego ulotką. W sytuacji, gdy przyjmuje się leki, należy skonsultować się z lekarzem. Fragment skóry wymagający wsparcia należy smarować maścią 2 do 4 razy na dobę.
Maść arnikowa — kiedy nie stosować?
Preparat nie jest wskazany dla osób uczulonych na rośliny astrowate oraz na którykolwiek jego składnik. Maści arnikowej nie należy nakładać na skórę, której ciągłość została przerwana. Kobiety w ciąży oraz karmiące powinny skonsultować chęć zastosowania produktu ze swoim lekarzem.
Źródła:
1. „Arnika łąkowa”, UMCS, Instytut Nauk Biologicznych, https://www.umcs.pl/pl/arnika-lakowa,22743.htm , Dostęp dn. 07-06-2024 r.
2. D. Tuszyńska-Kownacka, T. Starek, „Zioła w polskim domu”, Wydawnictwo Warta, Warszawa 1987, Wydanie I, str. 48-50
3. J. Nawrot, J. Gornowicz-Porowska, A. Kroma, „Arnika górska jako roślina lecznicza”, Czytelnia Medyczna, https://www.czytelniamedyczna.pl/7011,arnika-gorska-jako-roslina-lecznicza.html, Dostęp dn. 07-06-2024 r.
4. J. Volák, J. Stodola, „Rośliny Lecznicze”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne”, Warszawa 1987, str. 81
5. P. Gliński, „Arnika górska”, Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Szczerba, https://szczebra.bialystok.lasy.gov.pl/widget/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/arnika-gorska/maximized, Dostęp dn. 07-06-2024 r.
6. „Maść arnikowa – nie tylko na stłuczenia i urazy. Jakie właściwości wykazuje maść arnikowa?”, Kto ma lek, https://ktomalek.pl/blog/masc-arnikowa-nie-tylko-na-stluczenia-i-urazy-jakie-wlasciwosci-wykazuje-masc-arnikowa/w-3686, Dostęp dn. 07-06-2024 r.
7. M. Babicz, K. Kropiwiec-Domańska, U. Szymanowska, „Wybrane zagadnienia z zakresu produkcji surowców, żywności i kosmetyków”, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Tom 3, str. 133 https://up.lublin.pl/wp-content/uploads/2023/10/Wybrane-zagadnienia-z-zakresu-produkcji-surowcow-zywnosci-i-kosmetykow-t.-3.pdf, Dostęp dn. 10-06-2024 r.
Jestem miłośniczką świadomego odżywiania, ziół leczniczych i domowych sposobów na dbanie o zdrowie i urodę. Pasjonują mnie również tematy związane z prawidłową postawą ciała oraz zdrowiem i rozwojem dzieci. W tekstach, które przygotowuję dla Czytelników, zawieram merytoryczną wiedzę, popartą badaniami i materiałami źródłowymi. Dzielę się również swoim doświadczeniem, przepisami kulinarnymi i praktycznymi poradami. Zależy mi na tym, aby teoretyczna wiedza została „podana” w przystępny sposób i odnosiła się do naszego codziennego życia.
