Dzika róża – zastosowanie, działanie, odporność
Na świecie jest znanych około 1400 gatunków i odmian róży. Do celów leczniczych wykorzystuje się głównie: dziką różę, francuską, stulistną, pomarszczoną i girlandową. Owoce dzikiej róży zbiera się w słoneczne dni, od sierpnia do października. Ważne, aby zdążyć przed nadejściem pierwszych przymrozków. Można je suszyć w całości w temperaturze nieprzekraczającej 50°C. Płatki kwiatowe rozkłada się cienką warstwą i suszy w zacienionym i przewiewnym miejscu. Tak przygotowany susz należy przechowywać w szczelnych pojemnikach.
Dzika róża właściwości lecznicze
Krzew dzikiej róży posiada mnóstwo substancji prozdrowotnych, w tym kwas foliowy, garbniki oraz pektyny. Większość składników działających pozytywnie na nasze zdrowie znajduje się w owocach dzikiej róży, czyli tak zwanej szupince (nibyowocnia).
Płatki róży mają gorzki smak i zawierają: terpeny, glikozydy, flawonoidy, taniny oraz witaminę C. Można z nich przygotować sok, który pomaga w stanach zapalnych gardła. Wykonuje się też z nich olejki, które mają szerokie zastosowanie w kosmetyce – nawilżają skórę, rozjaśniają ją i wygładzają.
Z kolei w liściach tego krzewu znajdują się flawonoidy o działaniu antynowotworowym.
Owoce dzikiej róży właściwości lecznicze
Owoce dzikiej róży mają bogate zastosowanie i właściwości. Zawierają około 20 do 30 razy więcej witaminy C niż cytryna i 10 razy więcej niż owoce czarnej porzeczki. Zjedzenie 3 sztuk pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Owoce dzikiej róży są bogate w olejki eteryczne oraz witaminy: A1, B1 i B2, a także E, K i P. Zawierają kwasy organiczne, sole mineralne w tym: potas, żelazo, fosfor i magnez. Najczęściej stosuje się wyciąg wodny z owoców dzikiej róży, ponieważ pozytywnie wpływa na odporność i sprzyja procesom enzymatycznym, działa krwiotwórczo, delikatnie moczopędnie i przeczyszczająco. Jest doskonałym środkiem na wzmocnienie dla osób po chorobie. Owoce dzikiej róży są stosowane jako środek zwalczający przeziębienie. Wspierają również funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, ułatwiają zasypianie, zmniejszają napięcie i pomagają zredukować stres. Właściwości dzikiej róży warto wykorzystywać przez cały rok.
Herbata z dzikiej róży – właściwości i na co pomaga
Picie naparu z owoców dzikiej róży jest wskazane w przypadku osłabienia organizmu, niedokrwistości, czy anemii. Doskonale smakuje w chłodniejsze dni. Wysoka zawartość witaminy C w różanej herbacie sprawia, że jest wskazana podczas walki z przeziębieniem czy podczas obniżonej odporności. A dodatek miodu zwiększa jej właściwości lecznicze. Napar z dzikiej róży podaje się również podczas leczenia biegunki. Dodatkowo taki napój pozytywnie wpływa na wygląd skóry – staje się ona rozjaśniona i bardziej elastyczna.
Herbata z dzikiej róży – przepis na napar
Jedną łyżkę owoców należy zalać 1 szklanką wrzątku, przykryć i odstawić na 15 minut. Po tym czasie przecedźmy napój i dodajmy do smaku miód. Tak przygotowany napój jest skarbnicą witaminy C. Można go pić 3 razy dziennie po pół szklanki. Jeśli nie mamy pod ręką ususzonych owoców, to możemy sięgnąć po herbatę w saszetkach. Jeśli dolegliwości nie ustąpią lub się nasilą należy skonsultować się z lekarzem.
Konfitura z dzikiej róży – przepis
Konfitura z owoców dzikiej róży jest pysznym i zdrowym dodatkiem do herbaty, ale i też nadzieniem do pączków. Przygotowywanie konfitury warto rozpocząć od założenia rękawiczek, ponieważ przecięte owoce dzikiej róży silnie barwią skórę.
Składniki: Pół kilograma owoców dzikiej róży, 300 g cukru, 1 szklanka wody i 2 łyżki soku z cytryny.
Przygotowanie: Owoce należy umyć i usunąć z nich szypułki oraz ogonki, a następnie przeciąć je na pół. Do dużego garnka wlewamy wodę i wsypujemy owoce. Całość podgrzewamy przez około 5 minut na niewielkim ogniu i często mieszamy, aby nie doprowadzić do przypalenia. Gdy owoce zmiękną, należy wsypać do nich cukier i dokładnie wymieszać. Konfiturę należy zagotować i trzymać na ogniu tak długo, aż miąższ zmięknie. Następnie odstawiamy konfiturę do wystygnięcia. W kolejnym kroku przecieramy ją przez gęste sito. Tak przygotowaną konfiturę należy ponownie zagotować, aby odparować nadmiar wody. Ostatnim etapem przygotowań jest dodanie do konfitury soku z cytryny i wymieszanie całości. Gotowy przetwór można włożyć do małych wyprażonych słoików i pasteryzować przez około 15 minut.
Proszek z dzikiej róży właściwości
Proszek z suszonej skórki róży jest bogaty w witaminę C, która pozytywnie wpływa na układ odpornościowy człowieka oraz chroni komórki przed wolnymi rodnikami. Proszek z dzikiej róży spowalnia procesy starzenia się skóry oraz włosów. A do tego jest bogatym źródłem błonnika pokarmowego, dzięki temu reguluje pracę jelit i zapobiega ewentualnym zaparciom. Do tego przyspiesza trawienie i czyści zakamarki układu pokarmowego. Owoce dzikiej róży w proszku można dodać do soku, jogurtu, mleka lub ulubionego deseru, aby podnieść jego właściwości odżywcze. Niektórzy producencie oferują proszek z dzikiej róży, który można zalać wrzątkiem i spożyć w formie gorącego naparu. Jest to interesująca forma podania, zwłaszcza teraz, gdy temperatura za oknem spada.
Dzika róża przeciwwskazania
Osoby, które przeszły przez zawał serca powinny unikać leków i suplementów, które w swoim składzie zawierają dziką różę, a także artykułów spożywczych wykonanych z tego surowca, np. konfitur, dżemów czy soków. Jest to spowodowane obecnością w owocach dzikiej róży substancji o nazwie rugosyna E, która może przyczynić się do zagęszczenia krwi i powstania zakrzepów, a to finalnie może doprowadzić do kolejnego zawału. Z tego samego powodu nie powinny stosować dzikiej róży osoby, które cierpiały na zakrzepice żył głębokich lub zator płucny. Pacjenci mający problem z prawidłowym wchłanianiem żelaza również powinni zachować ostrożność, ponieważ owoce dzikiej róży zawierają znaczne ilości witaminy C, która zwiększa przyswajalność tego pierwiastka, co przy tych dolegliwościach może spowodować pogorszenie stanu zdrowia.
Dzika róża a ciąża
Produkty z dzikiej róży są naturalne i bezpieczne dla kobiet w ciąży lub podczas laktacji. Jednak w tym wyjątkowym stanie zaleca się konsultacje z lekarzem przed sięgnięciem po surowiec zielarski.
Dzika róża jest skarbnicą witaminy C, zaleca się jej podawanie rekonwalescentom, a także pacjentom po kuracji antybiotykowej i osobom osłabionym oraz odczuwającym ciągłe zmęczenie. Dzięki jej właściwościom jest zalecana dla osób, które pragną wzmocnić swój układ odpornościowy, poprawić pracę jelit lub trawienie. Wprowadzenie dzikiej róży i jej produktów do naszej diety może okazać się bardzo proste. Produkty z niej można spotkać na przykład w formie proszku lub herbaty. Z owoców i płatków dzikiej róży można przygotować konfitury lub dodać je ciast i deserów. Należy jednak pamiętać o umiarze w jej stosowaniu, a najlepiej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed sięgnięciem po nią.
Źródła:
D. Tuszyńska-Kowsnacka, T. Starek, „Zioła w polskim domu”, Wydawnictwo Warta, Warszawa 1987, 182-184 s.
Wydawnictwo Naukowe. Polskie Towarzystwo Technologów Żywności, „Właściwości i zastosowanie owoców dzikiej róży w przetwórstwie spożywczym”, https://wydawnictwo.pttz.org/wp-content/uploads/2015/02/02_Cendrowski.pdf [Dostęp dnia 02-11-2023 r.]
J. Volak, J. Stodolak, „Rośliny Lecznicze”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987. 256 s.
