Leki u dzieci – jak je prawidłowo stosować? Których substancji lepiej unikać?

W przypadku przeziębienia dorośli niemal od razu sięgają po leki dostępne bez recepty, aby złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Jak jednak zareagować, kiedy choruje dziecko? Które leki u dzieci mogą być szkodliwe? Jak prawidłowo zaaplikować czopek, a jak krople do oczu?

Przedszkole to idealne miejsce do rozprzestrzeniania się wirusów i bakterii. Przeziębienia, biegunka, wszy, zapalenie ucha środkowego – rodzice dzieci w wieku przedszkolnym mogą spodziewać się nawet dziesięciu infekcji rocznie. Należy jednak zachować ostrożność podczas sięgania do apteczki. Dzieci nie są małymi dorosłymi i nie wszystkie lekarstwa powinny przyjmować.

W przypadku nieszkodliwych dolegliwości warto się nieco wstrzymać. Niektóre problemy zdrowotne można rozwiązać za pomocą domowych sposobów. Są jednak choroby, w przypadku których stosowanie środków farmakologicznych jest niezbędne jak np. infekcje dróg moczowych, zapalenie ucha środkowego lub zatok czy choroby przewlekłe. O tym, czy należy podać dziecku lek powinien zdecydować rodzic w porozumieniu z pediatrą.

Niektóre leki u dzieci powodują skutki uboczne. Których substancji unikać?

Dorośli mogą samodzielnie korzystać z leków dostępnych bez recepty. Należy jednak zachować ostrożność zanim podamy je dziecku. Nie wszystkie substancje i składniki aktywne są odpowiednie dla dzieci.

Kwas acetylosalicylowy

Aktywny składnik kwasu acetylosalicylowego (ASA) jest powszechnie znany jako aspiryna, ale występuje również w wielu innych lekach. Trzeba pamiętać, że to substancja zupełnie nieodpowiednia dla niemowląt i dzieci. ASA może np. wywołać tak zwany zespół Reye’a. Preferowanymi alternatywami są paracetamol i ibuprofen.

Preparaty złożone

Preparaty złożone mają na celu jednoczesne złagodzenie kilku objawów przeziębienia. Jednak podawanie ich dzieciom budzi wiele wątpliwości. Po pierwsze, w przypadku połączenia różnych składników aktywnych nie można zagwarantować przyjaznej dziecku dawki każdego z nich. Po drugie, wiele preparatów złożonych zawiera alkohol i kofeinę. Jeśli dziecko jest przeziębione, lepiej łagodzić nieprzyjemne objawy stosując leki dla dzieci bazujące na jednej substancji aktywnej.

Olejki eteryczne

Kamfora i mentol to korzystne zamienniki dla syntetycznych leków na przeziębienie. W żadnym wypadku nie powinny być jednak stosowane u dzieci poniżej 2 roku życia. Dotyczy to zarówno wcierania, jak i wykorzystania olejków do nawilżania powietrza. Ich opary zbytnio obciążają drogi oddechowe. Dla dzieci od 6 miesiąca życia dostępne są alternatywne preparaty zawierające olejek eukaliptusowy lub sosnowy.

Miód

To klasyczny produkt na kaszel i ból gardła, nie jest jednak dobrym wyborem dla dzieci poniżej pierwszego roku życia. Czasami miód zawiera bakterie, które mogą nawet zagrażać życiu dzieci.

Echinacea (jeżówka purpurowa), cynk, witamina C

W przypadku przeziębienia często stosuje się suplementy diety z jeżówką, cynkiem lub witaminą C w celu wzmocnienia układu odpornościowego. Nie jest jednak wskazane podawanie ich dzieciom.

Ziołowe środki przeczyszczające

Dzieci stosunkowo często zmagają się z zaparciami. Środki przeczyszczające powinno się jednak stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem. Ziołowe środki lecznicze, takie jak np. korzeń rabarbaru lub kora kruszyny są całkowicie nieodpowiednie dla dzieci. Zawierają toksyczne substancje, które mogą prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych. Pediatra dokładnie rozważy, który lek jest najlepszy dla Twojego dziecka.

Leki na przeziębienie u dzieci – o czym należy pamiętać?

Niemowlęta i małe dzieci reagują na podane leki inaczej niż nastolatki i osoby dorosłe. Ich narządy nie są jeszcze w pełni rozwinięte, a układ odpornościowy znajduje się w fazie ciągłego rozwoju. Podając im leki należy dokładnie stosować się do wskazań producenta i/lub lekarza, dostosowując dawkę do wieku małego pacjenta.

Równie ważna jest forma aplikacji preparatu. Małe dzieci nie mogą jeszcze połykać tabletek, z kolei nastolatek z pewnością odmówi czopków na gorączkę. Informacje dotyczące dawkowania zawarte w ulotce dołączonej do opakowania muszą być ściśle przestrzegane w każdym wieku.

Leki na przeziębienie u dzieci i niemowląt najczęściej są dostępne w postaci:

• soku, jak np. Nurofen Junior sok na ból i gorączkę truskawkowy od 6 miesiąca życia
• kropli, jak np. krople Meditonsin na przeziębienie od 7 miesięcy
• zawiesiny jak np. Dolormin dla dzieci z ibuprofenem od 6 miesiąca życia
• syropu, jak np. Umckaloabo z pelargonią afrykańską syrop dla dzieci.

Płyny te są łatwe do przełknięcia i zwykle mają słodki oraz przyjemny smak. Co więcej, do opakowań najczęściej dołączane są łyżki lub strzykawki stanowiące pomoc w dozowaniu. Nie należy jednak zapominać o ostrożności. Leków nie wolno podawać dzieciom śpiącym lub płaczącym.

W przypadku starszych dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym można już przyjmować leki w postaci tabletek. Preparaty zwykle nie mają własnego smaku i dostępne są w postaci tabletek powlekanych, łatwych do połknięcia. Dziecko powinno przyjmować je w pozycji pionowej, popijając dużą ilością wody.

Podawanie leków dzieciom – wskazówki

Niezależnie od rodzaju stosowanego preparatu, podawanie leków dzieciom wymaga skupienia, ostrożności oraz znajomości podstawowych zasad. O czym należy pamiętać?

• Podawanie leków dzieciom powinno być zawsze konsultowane ze specjalistą. Nie decyduj o wyborze konkretnych preparatów samodzielnie, nawet jeśli są to wyroby naturopatyczne.
• Zwróć uwagę na prawidłowe dawkowanie leków – zalecane przez lekarza lub w przypadku braku zaleceń dostępne w ulotce preparatu.
• Jeśli objawy nie ustąpią lub nawet się pogorszą, jak najszybciej skontaktuj się z pediatrą.

Nie tylko podawanie leków dzieciom ma znaczenie. Pamiętaj również, że wszystkie wyroby medyczne, które znajdują się w domu, powinny być przechowywane w miejscu niedostępnym dla najmłodszych.

Antybiotyk w zawiesinie dla dzieci

W przypadku większości zakażeń bakteryjnych przepisywany jest antybiotyk w zawiesinie dla dzieci. Rodzice otrzymują proszek, który następnie mieszają z wodą. Po sporządzeniu roztworu lek można od razu spożyć. Za pomocą dołączonej strzykawki dozującej roztwór jest pobierany, a następnie wstrzykiwany do jamy ustnej dziecka.

Przed podaniem małemu pacjentowi leku, należy jednak upewnić się, że dawka preparatu została odpowiednio wymierzona. Antybiotyk w zawiesinie dla dzieci nie powinien być mieszany z mlekiem. Jeśli dziecko odmawia przyjmowania preparatu warto zapytać lekarza o inny produkt.

Czopki przeciwgorączkowe dla dzieci

W przypadku niemowląt i małych dzieci dobrym sposobem na obniżenie gorączki jest aplikacja czopków. Podczas wykonywania tej czynności pośladki powinny być rozluźnione, dlatego warto rozpraszać i zabawiać dziecko tak, aby nie było zestresowane.

Nie trzeba używać dodatkowego kremu ani wazeliny. Po ich zastosowaniu substancja czynna może bowiem nie być już tak dobrze wchłaniana przez organizm. Ciepło ciała jest wystarczające, aby czopki przeciwgorączkowe dla dzieci zachowały swoją elastyczność. Po włożeniu czopka należy delikatnie ścisnąć razem pośladki.

Podczas stosowania czopków trzeba zwracać szczególną uwagę na prawidłowe odstępy czasu pomiędzy kolejnymi dawkami. Nawet jeśli po krótkim czasie od aplikacji czopek zostanie wydalony z organizmu w trakcie wypróżniania, zwykle nie stosuje się dodatkowej dawki preparatu. Jeśli gorączka nie spada, można spróbować podać czopki przeciwgorączkowe dla dzieci z inną substancją czynną (ibuprofen zamiast paracetamolu). Wcześniej należy jednak skonsultować się z lekarzem.

Krople na katar dla dzieci

Nieżyt nosa najczęściej leczy się, wykorzystując krople na katar dla dzieci o działaniu zmniejszającym przekrwienie błony śluzowej. Aby udrożnić i oczyścić nos pomocne są również naturalne roztwory soli.

Leki w postaci kropli stosowane są przede wszystkim u niemowląt, w przypadku starszych dzieci można też korzystać ze sprayów.

Krople na katar dla dzieci najlepiej podawać w pozycji leżącej, z kolei aerozole takie jak np. Ratiopharm spray do nosa dla dzieci można aplikować w pozycji siedzącej. Wystarczy jedna kropla lub pojedyncza aplikacja sprayu do każdego nozdrza.

Krople do oczu dla dzieci

Krople do oczu dla dzieci są dostępne w butelkach z zakraplaczem lub w pojedynczych dawkach. Pipety jednodawkowe nie zawierają konserwantów i dlatego mają ograniczony okres trwałości. Każda z nich może być użyta tylko raz.

Jak zaaplikować krople do oczu dla dzieci? Połóż dziecko i pozwól mu zamknąć oczy. Umieść kroplę w zagłębieniu w wewnętrznym kąciku oka. Następnie podnieś głowę i ostrożnie odciągnij dolną powiekę w kierunku policzka.

• leki na przeziębienie dla dzieci • leki na gorączkę dla dzieci • witaminy dla dziecka • żywienie dzieci • artykuły dla dziecka